Ἱερά Μονή Ἰβήρων Ἁγίου Ὅρους

Κυριακή, 8 Δεκεμβρίου 2013

Ἱερά Μονή Ἰβήρων Ἁγίου Ὅρους

Ἡ Ἱερά Μονή Ἰβήρων εἶναι μιά ἀπό τίς μεγαλύτερες Μονές τοῦ Ἁγίου Ὅρους καί τρίτη σέ ἱεραρχία.

Βρίσκεται στήν βορειοανατολική πλευρά τῆς Ἀθωνικῆς χερσονήσου ἐπάνω σε ἕνα μικρό ὁρμίσκο. Κτίσθηκε τό 980 ἀπό τόν Ἰωάννη Τορνίκιο τόν Ἴβηρα – αὐλικό του ἡγεμόνα τῆς Ἰβηρίας (Γεωργία) καί στρατηγό τοῦ Βυζαντίου.

Στήν θέση τῆς παλαιότερα ὑπῆρχε ἡ Μονή τοῦ Κλήμεντος ποῦ εἶχε ἱδρυθεῖ τόν 8ο αἰώνα (λίγο μετά τή Ι.Μ. Μεγίστης Λαύρας καί τῆς Ι.Μ. Βατοπεδίου).

Τό Καθολικό κτίσθηκε ἀπό τόν Ἴβηρα Γεώργιο Βαρασβατζε τό 1030. Δέχθηκε πολλές ἐπιθέσεις καί καταστροφές ἀπό πειρατές, ἀλλά κυρίως ἀπό Φράγκους τό 1259. Κατά τίς ἀρχές τοῦ δέκατου πέμπτου αἰώνα ἡ μονή Ἰβήρων βρέθηκε σέ πλῆρες οἰκονομικό ἀδιέξοδο. Ἀνέκαμψε ὅμως πολύ γρήγορα καί στό τέλος τοῦ ἴδιου του αἰώνα βρέθηκε μέ πολύ περισσότερους ἕλληνες μοναχούς ἔτσι ὥστε μετετράπη σέ Ἑλληνική.

Τό 1357 μέ Πατριαρχικό σιγίλιο ἡ Μονή ἔγινε Ἑλληνική καί γνώρισε μεγάλη ἄνθηση κατά τόν 16ο αἰώνα ὅπου μεγάλα ζωγραφικά ἔργα ἐκτελέστηκαν τήν ἐποχή αὐτή. Σάν μοναστηριακό συγκρότημα εἶναι μεγάλο καί ἐπιβλητικό. Ἡ εἴσοδος τῆς μονῆς Ἰβήρων μέ τό διαβατικό, εἶναι στή βορεινή πλευρά. Στό ἀνατολικό τμῆμα τῆς αὐλῆς εἶναι τό Καθολικό. Ἀπέναντί του τό μεγάλο κωδωνοστάσιο καί στή συνέχεια ἡ τράπεζα ἀπό τή μία πλευρά καί τό κτίριο τῆς βιβλιοθήκης ἀπό τήν ἄλλη. Στό κέντρο βρίσκεται ὁ κεντρικός ναός, ποῦ χρονολογεῖται ἀπό τόν 10ο αἰώνα καθώς καί τά δυό σημαντικά γιά τήν ἱστορία τούς παρεκκλήσια, τῆς Παναγίας Πορταΐτισσας καί τοῦ Προδρόμου.

Τά κτίρια τῆς αὐλῆς περιβάλλονται ἀπό τίς πτέρυγες ποῦ σχηματίζουν τετράπλευρο, ὅπου ὑπάρχουν κατά ζῶνες τά κελιά τῶν μοναχῶν, οἱ χῶροι διοικήσεως τῆς μονῆς, o πύργοs, τό ἀρχονταρίκι, τό νέο σκευοφυλάκιο-εἰκονοφυλάκιο – βιβλιοθήκη – συνοδικό καί ἄλλοι βοηθητικοί χῶροι.

Στήν αὐλή εἶναι καί τό παρεκκλήσι τοῦ Τιμίου Προδρόμου, κτισμένο πάνω στό παλιό καθολικό της Μονῆς τοῦ Κλήμεντος. Ἡ σημερινή μορφή τοῦ χρονολογεῖται τό 1710. To Koιμητήριο τῆς μονῆς Ἰβήρων βρίσκεται βόρειά της μονῆς καί ὁ ναός τιμᾶται στή μνήμη τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου πατριάρχη τῆς Ἀλεξανδρείας. Ἡ μονή Ἰβήρων ἔχει 16 παρεκκλήσια. Στό Καθολικό βρίσκονται δύο παρεκκλήσια μέ τοιχογραφίες, τοῦ Ἁγίου Νικολάου καί τῶν Ἁγίων Ἀρχαγγέλων. Ἐκεῖ φυλάσσονται τά λείψανα 165 ἁγίων καί τμήματα ἀπό τά ὄργανα ποῦ χρησιμοποιήθηκαν κατά τήν σταύρωση τοῦ Χριστοῦ.

Ὁ τελευταῖος Ἴβηρας μοναχός κοιμήθηκε τό 1955. Σήμερα στή Μονή Ἰβήρων, ὁ ὑπολογισμός τῆς ὥρας γίνεται μέ τό Χαλδαϊκό σύστημα ποῦ ἔχει σάν βάση τήν ἀνατολή τοῦ ἡλίου ἐνῶ στίς ὑπόλοιπες Μονές τοῦ Ἁγίου Ὀρούς, χρησιμοποιεῖται τό Βυζαντινό σύστημα ποῦ ἔχει σάν βάση τήν δύση τοῦ ἡλίου. Δηλαδή ὅταν ὁ ἥλιος ἀνατέλλει ἡ ὥρα γιά τή Μονή Ἰβήρων εἶναι 00:00.

Ἡ Μονή ἑορτάζει τήν 15η Αὐγούστου – Κοίμηση τῆς Θεοτόκου – (28η Αὐγούστου μέ τό Νέο Ἡμερολόγιο). Ἡ βιβλιοθήκη τῆς Μονῆς ἔχει 2.000 χειρόγραφα καί 15 εἰλητάρια καθώς καί 15.000 ἔντυπα. Σημαντικότερο κειμήλιο εἶναι ἡ θαυματουργή εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Πορταΐτισσας. 

Πηγή: Ἁγιορείτικο βῆμα

KAI agios.dimitrios.kouvaras.blogspot.com